Za większość przestępstw odpowiesz tak, jak dorosły po ukończeniu 17 roku życia. Wyjątkiem są bardzo poważne przestępstwa, za które odpowiedzialność karną mogą ponosić osoby, które skończyły 15 lat.
Przestępstwami tymi są np. : zabicie człowieka, rozbój, ciężkie uszkodzenia ciała. Tak więc za te czyny 15-latek może trafić do więzienia, a nie tylko do poprawczaka.
Jeśli chodzi o wykroczenia, to również pełną odpowiedzialność ponosisz po ukończeniu 17 lat. Ale są też wykroczenia, za które samodzielnie odpowiadasz już po ukończeniu 13 lat. Są nimi np. :

• zakłócanie spokoju, porządku publicznego lub spoczynku nocnego            (art. 51 kw)
• rzucanie kamieniami lub innymi przedmiotami w przejeżdżające pojazdy (art. 76 kw)
• kradzież (art.119 kw)
• paserstwo (art. 122 kw)
• niszczenie mienia (art. 124 kw), utrudnianie lub uniemożliwianie korzystania z urządzeń przeznaczonych do użytku publicznego (art. 143)

Pewnie zapytasz : "A co z tymi, którzy jeszcze nie ukończyli 17, 15 lub 13 lat ? Czy to znaczy, że są bezkarni i odpowiadają za nich rodzice ?".

OCZYWIŚCIE NIE!

Oni również odpowiadają samodzielnie za swoje czyny. O ich odpowiedzialności mówi Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich.

Ustawa ta stanowi, iż przed sądem rodzinnym mogą stanąć nie tylko ci, którzy popełnili jakiś czyn zabroniony, ale także ci, którzy zachowują się w sposób świadczący o ich demoralizacji, czyli: uchylają się od obowiązku szkolnego ( "wagarują" ), używają alkoholu lub narkotyków, biorą udział w grupach przestępczych, uciekają z domu lub w inny sposób naruszają zasady współżycia społecznego. Również za takie postępowanie można ponieść karę.

Sąd rodzinny może zastosować następujące sankcje wobec nieletnich łamiących prawo:

• udzielić upomnienia
• zobowiązać do naprawienia szkody, wykonania określonej pracy
• ustanowić nadzór opiekuna, organizacji młodzieżowej itp.
• ustanowić nadzór kuratora
• skierować do ośrodka kuratorskiego
• orzec przepadek rzeczy uzyskanych w związku z popełnieniem czynu karalnego
• orzec umieszczenie w rodzinie zastępczej
• orzec umieszczenie w zakładzie poprawczym